Goed voor jezelf zorgen, tuurlijk!

Tja, uiteindelijk wil iedereen wel goed voor zichzelf zorgen. Ik geloof niet dat er iemand 's ochtends wakker wordt en denkt: "Laat ik mezelf vandaag eens lekker tekort doen."

Toch gebeurt het. Vaak zelfs. We zeggen ja terwijl we nee bedoelen, zetten anderen op de eerste plek, negeren onze eigen grenzen. Waarom? En hoe doorbreek je zoiets?

Wat staat er tussen jou en zelfzorg?

Systemisch gezien is goed voor jezelf zorgen niet altijd vanzelfsprekend. We nemen patronen mee uit het gezin van herkomst, uit de dynamieken waarin we zijn opgegroeid. Misschien was er in jouw familie weinig ruimte voor jouw behoeften, omdat er altijd voor anderen gezorgd moest worden. Misschien heb je geleerd dat aanpassen veiliger is dan je eigen weg kiezen. Of misschien voelt het ongemakkelijk om voor jezelf te nemen, omdat geven aan een ander altijd de norm was.

Wanneer je merkt dat het lastig is om goed voor jezelf te zorgen, kan een opstelling je helpen inzicht te krijgen in de onbewuste dynamieken die jou sturen. Wat houdt je tegen? Voor wie of wat zorg jij als je niet goed voor jezelf zorgt? Waar heb je onbewust trouw aan te blijven?

Een voorbeeld uit de praktijk

Laten we eens kijken naar 'Anna', in het echte leven heet ze anders, maar dat heb ik voor dit schrijfsel even veranderd. Veel vrouwen kunnen zich herkennen in haar verhaal. Anna is een actieve, thuis en buitenshuis werkende vrouw, moeder van twee kinderen, altijd bezig voor anderen. Ze komt bij mij omdat ze zich moe en uitgeblust voelt. "Ik weet dat ik beter voor mezelf moet zorgen, maar het lukt me niet." Tijdens de opstelling blijkt dat Anna als oudste kind in haar gezin altijd klaarstond voor haar moeder, die het zwaar had. Als kind leerde ze: "Ik moet sterk zijn, ik mag niet teveel vragen." Die overtuiging leeft nog steeds in haar volwassen leven. Pas als ze zich daarvan bewust wordt en haar moeder symbolisch teruggeeft wat niet van haar is, ontstaat er voor haar eigen behoeftes ruimte. Ze voelt dat ze mag ontvangen, dat ze zichzelf niet altijd op de laatste plek hoeft te zetten. En met dat besef verandert er iets: ze durft vaker nee te zeggen, zichzelf wél prioriteit te geven. Het duurde wel een paar weken om dit besef te laten landen, haar lichaam was immers aan een andere houding gewend. Maar het bleek ineens dat de wereld niet instort als ze kiest voor datgene dat voor haar helpend is.  

De eerste stap naar verandering

Herken jij dit? Voel jij dat er iets tussen jou en échte zelfzorg in staat? Dan kan een systemische benadering je helpen om te ontdekken waar jouw belemmeringen liggen. Want goed voor jezelf zorgen is niet egoïstisch. Het is zelfs essentieel. Pas als jij stevig staat, kun je er ook zijn voor de mensen om je heen, vanaf de plek die voor jou ook goed is. En misschien is dat wel het mooiste wat je de wereld kunt geven.